Uroczystości związane z 70. rocznicą zrzutu żołnierzy Cichociemnych na placówkę odbiorczą „Imbryk” pod Kołakowem przyciągnęły dużą rzeszę ludzi. Licznie przybyli zaproszeni goście, młodzież, rodziny walczących żołnierzy Armii Krajowej z terenu Gminy Dąbrówka, a także mieszkańcy.
Obchody rozpoczęły się już o godz. 10.30 w Józefowie. Tam zebrały się drużyny ze szkół z terenu powiatu wołomińskiego, które wzięły udział w grze terenowej „Żołnierze niezłomni. Kołaków 1944. Pamiętamy”. Na uczestników plenerowej rozgrywki czekały testy sprawnościowe i wiedzowe. Uczniowie szkół podstawowych mieli do pokonania 3 km trasę, a gimnazjów aż 7 km!
Ilość punktów zebranych po wykonaniu zadań miała wyłonić zwycięzców w swoich kategoriach. Było o co walczyć. Dla zdobywców pierwszych miejsc czekały nowoczesne tablety. Pozostali laureaci otrzymali wysokiej jakości kubki termiczne. Drugie i trzecie miejsca otrzymały dodatkowo pamiątkowe książki ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Wołominie.
Wyniki gry terenowej przedstawiają się następująco:
Szkoły podstawowe
- I miejsce – Oddział „Wicz”- Szkoła Podstawowa Nr 1 ppłk pil. Mariana Pisarka w Radzyminie
- II miejsce – Oddział „Jastrzębiec”- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Adeli Goszczyńskiej we Wszeborach
- III miejsce – Oddział „Imbryk”- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Guzowatce
- IV miejsce – Oddział „Trop”- Szkoła Podstawowa im. C.K. Norwida w Dąbrówce
- V miejsce – Oddział „Zator”- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Józefowie
- VI miejsce – Oddział „Łobuz” Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Marszałka J. Piłsudskiego w Wołominie
Gimnazja:
- I miejsce – Oddział „Pływak”- Gimnazjum im. St. Kard. Wyszyńskiego w Zielonce
- II miejsce – Oddział „Osa”- Publiczne Gimnazjum im. T. Kościuszki w Dąbrówce
- III miejsce – Oddział „Weller 2”- Gimnazjum im. Anieli Janusz ps. Jagoda w Starych Załubicach
- IV miejsce – Oddział „Starba”- Hufiec ZHP im. Cichociemnych 25 ŚDH „Czerwone Berety” im. gen. Mariusza Zaruskiego (uczniowie Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Tłuszczu)
- V miejsce – Oddział „Parasol”- Gimnazjum nr 4 w Wołominie (Zespół Szkół nr 4 im. Marynarki Wojennej RP)
- VI miejsce – Oddział „Burza”- Publiczne Gimnazjum im. Ignacego Skorupki w Józefowie
Laureatom gratulowali: Edward Trojanowski- Prezes Zarządu Lokalnej Grupy Działania Związku Stowarzyszeń „Partnerstwo Zalewu Zegrzyńskiego”, Piotr Uściński- Starosta Wołomiński, Tadeusz Bulik- Wójt Gminy Dąbrówka i Anna Maniecka- Dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Dąbrówce.
Główna część uroczystości rozpoczęła się kilka minut przed godziną 15.00. Mszę świętą polową w intencji walczących i poległych w obronie Ojczyzny, w szczególności Cichociemnych i żołnierzy Armii Krajowej poprzedziło wprowadzenie orkiestry wojskowej pod dyrekcją mjr Artura Czereszewskiego. Następnie na placu pojawiły się poczty sztandarowe organizacji pozarządowych, kombatanckich, placówek oświatowych, a także Poczet Sztandarowy Wojska Polskiego I Warszawskiej Brygady Pancernej im. T. Kościuszki w Wesołej. Eucharystię celebrowali ks. płk. Kazimierz Krużel, ks. prałat Stanisław Kuć, proboszcz parafii Miłosierdzia Bożego w Józefowie ks. prałat Andrzej Legutko. Po zakończonym nabożeństwie zebrani ustawili się do pamiątkowej fotografii. Prawie cały plac wypełnił się ludźmi, którzy wspólnie trzymali biało- czerwoną flagę z napisem „Żołnierze niezłomni. Kołaków 1944. Pamiętamy”.
Część patriotyczna obchodów przy Pomniku Chwały Oręża Polskiego, była równie wzruszająca. Rozpoczęła się odegraniem hymnu RP, następnie wysłuchaliśmy przemówień organizatorów i zaproszonych gości oraz Apelu pamięci, który zakończyła salwa honorowa. Ostatnim punktem było złożenie kwiatów przez delegacje organizacji kombatanckich oraz przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej. Kwiaty złożyli między innymi:
Paweł Kowal- europoseł, Bożena Żelazowska- Zastępca Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Przedstawiciele Jednostki Specjalnej GROM, płk Józef Miałkowski z Wojskowego Instytutu Wydawniczego, Edmund Muszyński- Prezes Zarządu Okręgu Warszawa Wschód ŚZŻAK, Mieczysław Szostek- Wiceprezes Zarządu Okręgu Warszawa Wschód ŚZŻAK, Piotr Uściński- Starosta Wołomiński, Tadeusz Bulik – wójt gminy Dąbrówka z Przewodniczącą Rady Gminy- Agnieszką Gryglas oraz sołtysem wsi Kołaków Mariuszem Misztalem, delegacja SP im. Jana Pawła II w Guzowatce.
Szczególnym elementem Obchodów były wystawy plenerowe poświęcone Cichociemnym i żołnierzom Armii Krajowej. Pierwsza opisywała formacje cichociemnych- szkolenia, działania, późniejsze losy. Druga, przedstawiała historię żołnierzy Armii Krajowej z placówki nr 6 (ówczesna Gmina Małopole). Rodziny żołnierzy AK wspominały bohaterów, lata okupacji i ważne dla nich wydarzenia. Nie zabrakło wzruszeń.
Uroczystościom towarzyszył piknik wojskowy, w trakcie którego każdy mógł się przejechać zabytkowymi pojazdami wojskowymi, spróbować swoich sił na strzelnicy, obejrzeć wystawę z zabytkowymi uzbrojeniami z lat 1918-1945 oraz sprzętem biwakowym z lat 30-ych. Nie zabrakło również obowiązkowej dla miasteczka wojskowego- grochówki.
Ze względu na złe warunki atmosferyczne w miejscu startu samolotu (Lublin), nie odbyła się wcześniej planowana rekonstrukcja zrzutu żołnierzy Cichociemnych.
Organizatorami obchodów był Wójt Gminy Dąbrówka wraz z Gminnym Centrum Kultury, przy wsparciu finansowym Starostwa Wołomińskiego.
Honorowy patronat objęli: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Biskup Diecezjalny Warszawsko – Praski, Marszałek Województwa Mazowieckiego, Starosta Wołomiński.
Projekt „Żołnierze niezłomni. Kołaków 1944. Pamiętamy” współfinansowano ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER (działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju”) Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, przy udziale finansowym Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich , Europa inwestująca w obszary wiejskie.
Podziękowania za pomoc w organizacji uroczystości, kierujemy do pracowników
Zakładu Gospodarki Komunalnej, Urzędu Gminy w Dąbrówce, strażaków z OSP z terenu gminy Dąbrówka, w szczególności OSP w Kołakowie i Ślężanach. Dziękujemy również Państwu: Stanisławowi Kryszkiewiczowi z Trojan, Marii Krzyżanowskiej z Dąbrówki, Teresie Kryszkiewicz z Dąbrówki, Mariuszowi Bulikowi z Wszebor .
Akcja zrzutu sprzętu wojskowego i żołnierzy Cichociemnych na placówkę odbiorczą „Imbryk”, w ramach operacji lotniczej „Weller 2”, odbyła się w Noc Wielkanocną z 9 na 10 kwietnia 1944r. Około 60 żołnierzy AK z terenu ówczesnej gminy Małopole miało za zadanie odebrać zasobniki z bronią, laboratorium fotograficznym i sprzętem do mikrofotografii, a także 4 Cichociemnych: podporucznika Stefana Bałuka „Starbę”, porucznika Edmunda Łastowskiego „Łobuza”, kapitana Tadeusza Runge „Osę” i kuriera Henryka Wańka „Pływaka”. Akcja przebiegła pomyślnie.
Wg publikacji „Radzymińscy Żołnierze Armii Krajowej” autorstwa Mieczysława Chojnackiego „Młodzik” w skład placówki nr 6 Małopole wchodziło: 2 oficerów rezerwy, 1 podoficer zawodowy, 28 podoficerów rezerwy oraz 200 szeregowych, zgrupowanych w 4 plutonach. Z miejscowości Małopole: Pergół Józef sierż. „Grabicz” , Pakuła Czesław szer. „N” , Pakuła Kazimierz szer. „N”, Pakuła Marian, Sadowski Czesław; Trojany: Dziążak Polikarp szer. „Krótki”, Marcinkiewicz Jan szer. „Radek”, Krzyżanowski Hieronim szer. „Sobieski”; Cisie, Sokołówek: Wilkowski Józef sierż. „Ordon”, Ruciński Roman „Siłacz”, Kostrzewa Zdzisław Antoni szer. „Cygan” – „Zbyszko”, Kostrzewa Leon szer. „Wyrwidąb, Kaczmarczyk Aleksander szer. „N”, Ruciński Stanisław szer. „Tarzan” ; Ostrówek: Wilkowski Marian szer. „Orgin”, Guzowatka: Pachulski Franciszek plut. „Gryf”, Gajewski Jan szer. „Wiśnia”, Rasiński Henryk szer. Lis , Litwiński Marian szer. „Łokietek” , Rasińska Stefania z domu Augustyniak, Pisarska Felicja szer. „N”; Dąbrówka: Marian Zadróżny plut. „Sęp”, Eugeniusz Getka szer. „Dąb”, Feliks Getka szer. „Żóraw” oraz Słopsk: Urbaniak Jan, Urbaniak Antoni, Urbaniak Tadeusz, Urbaniak Jerzy Marek, Czajka Leokadia Teresa zd. Prokopowicz „Pszczółka”; Łosie: Stanisław Skura szer. „N”,Gajewski Jan szer. „Wiśnia”. Wg wspomnień żołnierzy Armii Krajowej zawartych w publikacji „ Ich znakiem był Rajski Ptak” autorstwa Jerzego Lewickiego i Mieczysława Chojnackiego w skład placówki 6 wchodzili również: Michał Materski ze Ślężan, Tolak ze Ślężan, Leonard Sośnicki z Cisia, Leon Kostrzewa z Kuligowa.
Na postawie wpisu do kroniki OSP w Dąbrówce autorstwa Stanisława Karłowicza do placówki 6 należeli także dąbróweccy strażacy : Franciszek Stańczak, Jan Stańczak, Stanisław Kopka, Stefan Kopka, Marian Abramczyk, Stefan Fluks, Kazimierz Fluks, Stanisław Zadrożny, Józef Podgórny, Polikarp Stańczak, Aleksander Stańczak, Kazimierz Wójcik, Polikarp Augustyniak, Stanisław Augustyniak, Tadeusz Rosa, Ryszard Karłowicz.
Na podstawie rozdziału „Dąbrówka i gmina Małopole w okresie II wojny światowej” zawartego w monografii „Gmina Dąbrówka – Zarys dziejów” autorstwa Jarosława Stryjka do placówki 6 należeli także: Marian Rzempołuch” ps. Trojak”, W. Mędrzycki, Józef Król ps. „Jagoda”, Apolinary Stańczak, Piotr Fluks z Dąbrówki, Kazimierz Fluks, Marian Pietrucha, Józef Kostrzewa z Dąbrówki, Alojzy Rosa z Chajęt. Wg autora na terenie gminy Małopole działała trójka polityczna w składzie: Wincenty Kłębek z Chruściel i Stańczak z Dąbrówki, na czele gminnej trójki Ludowego Związku Kobiet stały Julia Fluks, Stanisława Rakowska i Jadwiga Majdowianka z Dąbrówki.
Na podstawie ww. rozdziału monografii niezwykłą kartę zapisali polscy nauczyciele, którzy w okresie okupacji hitlerowskiej podjęli się nauczania i wychowywania dzieci i młodzieży w duchu patriotycznym. W ten sposób walczono z dążeniami hitlerowców do tego, aby polska młodzież była nisko wykwalifikowana, ponieważ przewidywano dla niej rolę siły roboczej. Na terenie gminy Małopole tajne nauczanie było prowadzone w następujących miejscowościach: Chajęty, Dąbrówka, Kołaków, Karolew i Trojany. Nauczyciele, którzy narażając życie podjęli się tajnego nauczania to: Tadeusz i Jadwiga Andruszkiewiczowie z Publicznej Szkoły Powszechnej I stopnia w Chajętach; Helena Sieradzka, Władysław Jezierski, Jan Modrak, Henryk Banaś – Publiczna Szkoła Powszechna III stopnia w Dąbrówce; Waleria Pawłowska, Ludmiła i Władysław Pryciakowie – Publiczna Szkoła Powszechna I stopnia w Kołakowie, Leon Wiśniewski – Publiczna Szkoła Powszechna I stopnia w Karolewie, Adela Goszczyńska - Publiczna Szkoła Powszechna w Głuchach ( mieściła się w drewnianym dworku Cypriana Norwida), Czesław Bartoszewski, Jan Chlebicki – Publiczna Szkoła Powszechna w Trojanach.
Organizatorzy:
