Dawno dawno temu… w noc z 21 na 22 czerwca mieszkańcy wsi zbierali się nad wodą. W czasach słowiańskich celem zebrań było oddanie czci dwóm żywiołom: ognia- sile męskiej, władczej, budującej oraz oddanie pokłonu sile żeńskiej, czyli wodzie, symbolizującej pramatkę- źródło życia. Była to najkrótsza noc w roku i nazywano ją Nocą Kupały. Przeprowadzane w jej trakcie zwyczaje i obrzędy słowiańskie miały zapewnić świętującym zdrowie i urodzaj.
Wiele zmieniło się na przestrzeni czasu. Wraz z kolejnymi kartkami z kalendarzy zanikały dawne święta i tradycje. Powoli rezygnowano z przeprowadzania obrzędów lub unowocześniano je. Dziś celebruje się już całkiem nową Kupalnockę- znane zespoły, pokazy ogni itp. Czasem tylko ktoś wynajmie agencję do zaprezentowania obrzędów.
Jest jednak jedno miejsce które nadaje tej Nocy dawny blask. Miejsce to ciężko jest znaleźć na mapie- jest to przysłowiowe „u Pana Boga za piecem”- Chruściele, miejscowość w gminie Dąbrówka, tu w Noc Świętojańską może się zdarzyć naprawdę wiele.
23 czerwca o godz. 18:00 w Chruścielach rozpoczęły się kolejne obchody Nocy Świętojańskiej. Tradycyjnie rozpoczęto je rozpalaniem ognisk. Panie wskrzeszając ogień były opasane bylicą, która ma moc oczyszczającą. Ognisko rozpalane przez kobiety odpędzało złe duchy i pozbawiało mocy czarownice, a rozpaliły je Agnieszka Gryglas- Przewodnicząca Rady Gminy Dąbrówka, Sołtys wsi Chruściele- Anna Matak i Przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich z Chruściel -Halina Sarna w asyście dziewcząt ze Szkoły Podstawowej w Kruszu.
Mężczyźni rozpalali swoje ognisko na polach. Według dawnych wierzeń miało ono zapewnić urodzaj i dobro inwentarza, a rozsnuwający się po polach dym miał je chronić przed gradem i wszelkimi klęskami. Rozpalili je: Tadeusz Bulik -wójt gminy Dąbrówka i reprezentanci wsi Chruściele- Sylwester Raniewicz i Henryk Ducki. Panowie tak skutecznie postarali się o obfity dym z ogniska, że urodzaj w gminie Dąbrówka zapewnili na kilka dobrych lat.
Podczas tego magicznego wieczoru na scenie zaprezentowały się: Koło Gospodyń Wiejskich z Chruściel, Koło Gospodyń Wiejskich z Chajęt, Towarzystwo Gospodyń Wiejskich „Nadbużanki” i Koło Gospodyń Wiejskich „Dąbrowianki”. Dopełnieniem świętojańskich występów Kół były pokazy taneczne dzieci ze Szkoły Podstawowej i. Jana Pawła II w Kruszu- zaprezentowały m. in. takie tańce jak kujawiak, krakowiak czy taniec z wiankami.
Dla osób żądnych atrakcji czekały sobótkowe konkursy. Kobiety miały możliwość wywróżenia sobie przyszłego męża, wspólnie odkryły moc pieniędzy, zdrowia i miłości, a także razem z panami stanęły do wyścigu o wieczną młodość. Na dzieci czekały takie konkurencje jak przelewanie wody, plecenie wianków czy bieg po szczęście.
Najbardziej znanym obrzędem Nocy Świętojańskiej jest puszczanie wianków na wodę. Z pomocą Pani Elżbiety Rączki- artystki, plastyczki każdy mógł stworzyć wymyślny wianek symbolizujący jego pragnienia. W tym roku urokliwy obrzęd puszczania wianków rozpoczął wspólny taniec młodzieży wokół ogniska. Dziewczęta, w białych strojach, w tańcu kusiły młodzieńców. Wodzie powierzyły swoje marzenia, które „utkane” były w piękne wianki. Zadaniem chłopców było wyłowienie z wody wianka wybranki, a nagrodą słodki buziak od niej. Połączone przez wianki pary poprowadziły korowód wiankowy, w którym udział brali: Koła Gospodyń Wiejskich, mieszkańcy i przybyli goście. Barwny, kwiecisty pochód zdobił krajobraz. Na wyznaczonym brzegu stawu zebrani puszczali wianki. Małe, duże, kolorowe, bogate w kwiaty i te skromniejsze- wszystkie były wyjątkowe. Ceremonii towarzyszył śpiew zebranych, którego echo roznosiło się po polach.
Kolejnym etapem niezwykłej nocy była zabawa taneczna, którą poprowadził zespół „Bananas band”. Zebrani chętnie wspólnie tańczyli i śpiewali znane przeboje. W pewnej chwili muzyka ucichła, zgasły światła... z mroku wyłoniły się trzy piękne dziewczyny wyglądające jak nimfy leśne. Różne odcienie zieleni, czerni, niebieskiego i fioletu zdobiły ciała artystek. Młode tancerki rytmicznie, jedna po drugiej zaczęły wchodzić na scenę. Efektowny układ taneczny wraz z motywem kolorów fluorescencyjnych dawał niesamowity efekt. Pokaz świateł UV przyciągnął wzrok każdego. A po pokazie kontynuowano zabawę taneczną.
Wszystko co dobre, szybko się kończy. Jednak dla wielbicieli Obchodów Nocy Świętojańskiej mamy pocieszenie- kolejne już za rok!
Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim mieszkańcom wsi Chruściele za pomoc w organizacji uroczystości, panom z Zakładu Gospodarki Komunalnej, państwu Agnieszce i Marcinowi Szczapom oraz wszystkim obecnym tego dnia za wspaniałą zabawę.
Organizatorami Obchodów Nocy Świętojańskiej byli: Gminne Centrum Kultury w Dąbrówce, Wójt Gminy Dąbrówka, Gminna Biblioteka Publiczna w Dąbrówce, sołtys wsi Chruściele oraz KGW „Chruścielanki”.
Impreza była pierwszym etapem projektu „FOLKLOR W KRAINIE BUGU II” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 – LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 i została zorganizowana przy udziale finansowym Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Projekt w maju 2011 roku był wybrany do dofinansowania przez Radę LGD „Partnerstwo Zalewu Zegrzyńskiego”.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Informacja opracowana przez Gminne Centrum Kultury w Dąbrówce Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 - LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi